SKKN Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động môn Toán

docx 22 trang Hiền Nhi 09/07/2025 160
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động môn Toán", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docxskkn_phat_huy_tinh_tich_cuc_cua_hoc_sinh_thong_qua_to_chuc_t.docx

Nội dung tài liệu: SKKN Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động môn Toán

  1. PHÒNG GDĐT XUÂN TRƯỜNG CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG THCS XUÂN HÒA Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BÁO CÁO BIỆN PHÁP GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY I. Tên biện pháp, lĩnh vực áp dụng - Tên biện pháp: Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động môn Toán - Lĩnh vực áp dụng: Trong giảng dạy môn Toán tại trường THCS Xuân Hòa II. Nội dung biện pháp 1. Mục tiêu, ý nghĩa, sự cần thiết của biện pháp trong quá trình giảng dạy tại đơn vị * Đặt vấn đề: Việc vận dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực, thiết kế tổ chức thực hiện các bài học hoặc chủ đề dạy học đảm bảo các yêu cầu về phương pháp dạy học, cách xây dựng, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá chuỗi các hoạt động học theo sự định hướng phát triển năng lực người học là rất cần thiết đối với giáo viên trong giai đoạn hiện nay. “Vạn sự khởi đầu nan”, “Đầu xuôi đuôi mới lọt”, là những câu nói dân gian của ông cha ta khi nói về thành công của bất kỳ việc gì đều ít nhiều phụ thuộc vào việc mở đầu như thế nào. Trong giảng dạy cũng vậy, khi bạn khởi động thành công một bài giảng có nghĩa là bạn đã thắng lợi một nửa. Ấn tượng đầu tiên là rất quan trọng. Mỗi bài học đều cần có phần khởi động hấp dẫn, lôi cuốn, có hiệu quả vì những phút mở đầu sẽ dẫn dắt cả bài học.Trong hoạt động khởi động giáo viên vừa kiểm tra được những kiến thức cũ, kiến thức thực tế của học sinh cũng vừa dẫn dắt học sinh đến với những kiến thức mới mà chính học sinh cần giải quyết nó. Nhưng làm thế nào để tổ chức hoạt động khởi động hay và hấp dẫn“phát huy được tính tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự học của người học”? Việc tổ chức thành công hoạt động khởi động nói riêng và hoạt động học nói chung mang lại hiệu quả rất lớn trong dạy học. Tuy nhiên phương pháp
  2. 2 dạy học này lại chưa được nhiều giáo viên quan tâm và chú trọng, chưa hiểu rõ về cách thiết kế cũng như cách tổ chức hoạt động học trong bài giảng. Với bản thân tôi là một giáo viên dạy Toán, sau khi được học và tiếp thu các chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học, tổ chức hoạt động học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, tôi nhận thấy việc đổi mới cách giảng dạy của bản thân là rất cần thiết. Đặc biệt trong điều kiện hiện nay, giáo dục nước ta đang đổi mới từ dạy học “định hướng nội dung” chuyển sang dạy “học định hướng năng lực”, thay vì quan tâm HS “học được gì” chuyển sang chú trọng HS “làm được gì”. Do đó, tôi đã áp dụng những gì học được vào thực tế giảng dạy, bước đầu đã mang lại hiệu quả tôi mong muốn, nâng cao được chất lượng dạy học ở lớp thực nghiệm. Hiện nay, chưa có tài liệu nghiên cứu sâu về việc tổ chức các hoạt động khởi động cho từng bài dạy, bản thân đồng nghiệp của tôi cũng chưa có kinh nghiệm để tổ chức tốt các hoạt động đó. Vì vậy tôi đã chọn biện pháp “Phát huy tính tích cực của học sinh thông qua tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động môn Toán” để làm biện pháp nghiên cứu. Hy vọng biện pháp này sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho đồng nghiệp của mình và nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các đồng nghiệp để biện pháp được hoàn thiện và sử dụng rộng rãi. *Thực trạng công tác dạy và học tại nhà trường trước khi áp dụng biện pháp Quá trình dạy - học là một hoạt động phức tạp có sự tác động đa chiều, trong đó chất lượng và hiệu quả của hoạt động dạy - học cơ bản phụ thuộc vào chủ thể nhận thức - người học. Tuy nhiên các yếu tố khách quan cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc tác động để tạo tâm lý sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ và hứng thú học tập của học sinh. Hiện nay đa số giáo viên đều có tinh thần tự đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh; tuy nhiên phần lớn các thầy cô giáo đều hướng đến việc đổi mới trong hoạt động hình thành kiến thức là chủ yếu, chưa quan tâm đúng mức tới hoạt động khởi động cũng như vai trò của khởi động trong việc định hướng tiết dạy, tạo tâm lý tích cực cho học sinh để các em chủ động và tích cực khai thác, khám phá kiến thức mới nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đề ra về kiến thức, kỹ năng và những năng lực cần hình thành cho học sinh sau mỗi tiết học. Thực tế cho thấy hầu hết giáo viên khi thiết kế hoạt động
  3. 3 khởi động thường chỉ làm theo hình thức giới thiệu qua một chút để vào bài, như vậy sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian dành cho hoạt động khai thác kiến thức mới, lo lắng nhiều về vấn đề thiếu thời gian, cháy giáo án do đó tiết học tương đối khô khan, thiên về lý thuyết và giảng mà thiếu đi sự hợp tác tích cực của học sinh; ngay từ bước vào bài học sinh đã có tâm lý thụ động chờ giáo viên dẫn dắt nội dung và truyền thụ một chiều, từ đó sẽ khó tạo tâm lý để các em sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ một cách tích cực ở các hoạt động tiếp theo của bài học. Để khách quan tôi đã tiến hành khảo sát việc tiến hành thực hiện hoạt động khởi động của giáo viên ở tại trường nơi tôi đang công tác (bao gồm 12 giáo viên giảng dạy các môn) bằng phiếu điều tra với các câu hỏi: - Hoạt động khởi động chứa nội dung gì? - Việc áp dụng hoạt động khởi động trong giảng dạy ( Thường xuyên, bình thường, thi thoảng, không bao giờ?) - Tổ chức hoạt động khởi động như thế nào để đạt hiệu quả? Kết quả khảo sát cho thấy: - Có 6 giáo viên cho rằng khởi động là kiểm tra bài cũ, có 4 giáo viên cho rằng khởi động là tìm một hình thức nào đó để vào bài cho hay, sát với nội dung chính của bài dạy. Chỉ có 2 giáo viên cho rằng hoạt động khởi động là tạo ra những tình huống, những vấn đề mà ở đó người học cần được huy động tất cả các kiến thức hiện có, những kinh nghiệm, vốn sống của mình để cố gắng nhìn nhận, và giải quyết theo cách của riêng mình và cảm thấy thiếu hụt kiến thức, thông tin để giải quyết và cần phải học bài thì mới có thể giải quyết được. - Việc áp dụng hoạt động khởi động trong tiết dạy. Thường xuyên: 0 giáo viên, bình thường: 8 giáo viên, thi thoảng: 4 giáo viên , không bao giờ: 0 giáo viên. - Việc tổ chức hoạt động như thế nào cho hiệu quả: Nhiều giáo viên đều chưa chú trọng tổ chức hoạt động này, mới chỉ đơn thuần là dẫn dắt vào bài với vài câu hỏi đưa ra để kiểm tra kiến thức cũ. Thực tế còn cho thấy: Không ít giáo viên cho rằng chỉ cần học sinh chú ý vào bài giảng và nắm vững kiến thức là được, do đó chỉ tập trung cho nội dung bài học mà xem nhẹ hoạt động trải nghiệm kết nối (khởi động), tiết học như vậy chưa thể gọi là
  4. 4 thành công. Ngoài ra cũng có những trường hợp giáo viên gặp khó khăn khi không biết khởi động bài dạy như thế nào cho hấp dẫn, vừa huy động được kiến thức vốn có, vừa tạo ra mâu thuẫn kiến thức cho học sinh để kích thích các em tìm hiểu kiến thức mới. * Sự cần thiết của biện pháp trong quá trình giảng dạy - Thuận lợi: Nhà trường có đội ngũ giáo viên Toán có trình độ chuyên môn tương đối đồng đều, luôn có ý thức tự học, tự bồi dưỡng, nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu công việc. Cơ sở vật chất của nhà trường được bổ sung, có máy tính, ti vi đặt tại các phòng học có kết nối Internet. - Khó khăn: + Hoạt động khởi động thường ít được quan tâm đúng mức. GV đôi khi còn trung thành các cách khởi động cũ như kiểm tra bài cũ hay dẫn dắt Cô nói trò nghe chưa mạnh dạn thay đổi, tâm lý lo lắng nhiều về vấn đề thời gian, cháy giáo án + Thực tế hiện nay do áp lực thi cử, chú trọng vào dạy học “ứng thi” mà ít chú trọng rèn kĩ năng thực hành, liên hệ giải quyết các vấn đề thực tiễn cho HS dẫn đến HS học tập không hứng thú, không hiểu bản chất, kết quả học tập không cao, chưa ổn định. - Đứng trước yêu cầu về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo nghị quyết số 29 NQ-TW, phát triển giáo dục là sự nghiệp của Đảng, của nhà nước và của toàn dân. Là GV trực tiếp giảng dạy bộ môn Toán, bản thân mỗi GV đều có trăn trở, suy nghĩ, phải khắc phục mọi khó khăn, thực hiện mục tiêu đổi mới giáo dục, tạo động lực, hứng thú cho học sinh, xây dựng kế hoạch tìm ra biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác giảng dạy. * Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác giảng dạy - Thực hiện mục tiêu đổi mới giáo dục, dạy học phát triển năng lực, phát triển kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn cho học sinh. Thay đổi cách dạy của giáo viên và cách học của học sinh theo hướng học đi đôi với hành, lí thuyết gắn liền với thực tiễn, nhà trường gắn với gia đình và xã hội. - Thông qua việc học sinh tự tìm hiểu, nghiên cứu, trao đổi, hoạt động nhóm bước đầu có những định hướng về kiến thức mới, giúp học sinh tự mình chiếm lĩnh, củng cố tri thức, kích thích sự ham muốn được khám phá, học sinh có hứng thú hơn, có niềm đam mê yêu thích môn học hơn, bài học sinh động hơn. HS được vận động linh hoạt, nội dung bài học được truyền tải đến học sinh một cách nhẹ nhàng nhưng đầy sâu sắc, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ vận dụng. HS có tâm thế hơn trong tiết học.
  5. 5 2. Nội dung biện pháp - Trò chơi là hoạt động được các học sinh thích thú tham gia. Vì vậy nó có khả năng lôi kéo sự chú ý và khơi dậy được hứng thú học tập. Rất nhiều trò chơi ngoài mục đích đó còn có thể ôn tập kiến thức cũ hoặc dẫn dắt các em vào hoạt động tìm kiếm tri thức mới một cách tự nhiên, nhẹ nhàng. Hoặc có những trò chơi giúp các em vận động tay chân khiến cho cơ thể tỉnh táo, giảm bớt những áp lực tâm lý do tiết học trước gây ra. - Qua trò chơi học sinh tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, đồng thời cũng phát triển tính tự giác ở học sinh. Bản chất của sử dụng trò chơi trong học tập là dạy học thông qua việc tổ chức hoạt động cho học sinh. Dưới sự hướng dẫn của GV, HS được hoạt động bằng cách tự chơi trò chơi trong đó mục đích của trò chơi chuyển tải mục tiêu của bài. * Kỹ thuật và phương tiện tổ chức - Ứng dụng phần mềm trò chơi (Có âm thanh, hình ảnh sống động) *Cách thực hiện - GV chuẩn bị đồ dùng, phương tiện cần thiết, lựa chọn trò chơi phù hợp với mục tiêu bài học - HS hoạt động nhóm hoặc cá nhân *Ưu điểm, nhược điểm khi thiết kế trò chơi trong hoạt động khởi động - Thiết kế trò chơi trong hoạt động khởi động có một số ưu điểm và nhược điểm sau: + Ưu điểm - Trò chơi học tập là một hình thức học tập bằng hoạt động, hấp dẫn HS do đó duy trì tốt hơn sự chú ý của các em với bài học. - Trò chơi làm thay đổi hình thức học tập chỉ bằng hoạt động trí tuệ, do đó giảm tính chất căng thẳng của giờ học, nhất là các giờ học kiến thức lý thuyết mới. - Trò chơi có nhiều học sinh tham gia sẽ tạo cơ hội rèn luyện kỹ năng học tập hợp tác cho HS. + Nhược điểm - Khó củng cố kiến thức, kỹ năng một cách có hệ thống.
  6. 6 - Học sinh dễ sa đà vào việc chơi mà ít chú ý đến tính chất học tập của các trò chơi. *Một số lưu ý khi thiết kế trò chơi trong hoạt động khởi động Lựa chọn hoặc tự thiết kế trò chơi đảm bảo những yêu cầu: - Mục đích của trò chơi phải thể hiện mục tiêu của bài học hoặc một phần của chương. - Hình thức chơi đa dạng giúp HS được thay đổi các hoạt động học tập trên lớp, giúp HS phối hợp các hoạt động trí tuệ với các hoạt động vận động. - Luật chơi đơn giản để HS dễ nhớ, dễ thực hiện. Cần đưa ra các cách chơi có nhiều HS tham gia để tăng cường kỹ năng học tập hợp tác. - Các dụng cụ chơi cần đơn giản, dễ làm hoặc dễ tìm kiếm tại chỗ. - Chọn quản trò chơi có năng lực phù hợp với yêu cầu của trò chơi. 3. Thực nghiệm sư phạm - Trong quá trình tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động bản thân tôi thường sử dụng một số trò chơi sau: Trò chơi ô chữ, trò chơi ghép hình, trò chơi lật mảnh ghép, trò chơi đoán ý đồng đội, làm theo lời tôi hát, trò chơi tiếp sức hay trò chơi “nhanh như chớp” Sau đây tôi xin trình bày một số ví dụ cụ thể trong các tiết dạy của tôi khi vận dụng trò chơi trong hoạt động khởi động môn Toán. Ví dụ 1: Khởi động bằng trò chơi “Lật mảnh ghép” vượt chướng ngại vật trong “Bài 19-Tiết 2: Hình bình hành, hình thang cân” (Toán 6) a. Mục tiêu: - Củng cố kiến thức bài học trước - HS bước đầu nhận dạng được hình hình hành - Tạo tâm thế vui tươi trước khi vào bài mới b. Tiến trình bài dạy *Chuyển giao nhiệm vụ - Giáo viên chuẩn bị 6 câu hỏi tương ứng với 6 mảnh ghép và bức tranh về hình cầu thang nằm ẩn dưới 6 mảnh ghép. Hệ thống câu hỏi: Câu 1: Quốc kì Việt Nam có hình gì?
  7. 7 A. Hình vuông B. Hình chữ nhật C. Hình thoi D. Hình tam giác đều Câu 2: Hình thoi ABCD có BC=4cm. Khẳng định nào sau đây là đúng A. CD = 5cm B. CD = 4cm C. AC = 7cm D. AD = 3cm Câu 3. Cho hình chữ nhật MNPQ, ta có: A. MN = NP. B. MP = MN. C. PQ = NP. D. MP = NQ Câu 4: Cho hình vuông có chu vi 32 cm. Độ dài cạnh hình vuông là: A. 10cm B. 15 cm C. 5 cm D. 8 cm Câu 5: Hình vuông là hình có A. Có bốn cạnh bằng nhau B. Có bốn góc bằng nhau C. Có 4 góc vuông và bốn cạnh bằng nhau D. Có 2 cạnh đối bằng nhau Câu 6: Chọn phát biểu sai trong các phát biểu sau? A. Hình thoi có bốn đỉnh B. Hình thoi có hai cặp cạnh đối bằng nhau C. Hình thoi có hai cặp cạnh đối song song D. Hình có bốn đỉnh là hình thoi - GV trình chiếu trên màn hình hình ảnh 6 mảnh ghép, chọn 2 đội tham gia và tổ chức trò chơi “Lật mảnh ghép” - Luật chơi: Mỗi đội chọn ngẫu nhiên 1 trong các câu hỏi (từ 1 đến 6). Trả lời đúng thì phần tương ứng với câu hỏi sẽ được lộ ra, trường hợp trả lời sai thì mất quyền trả lời câu hỏi đó và nhường quyền trả lời cho đội còn lại. Thời gian trả lời cho mỗi câu hỏi là 15 giây. Bất kỳ khi nào có câu trả lời về bức tranh đều có thể trả lời. Trò chơi sẽ kết thúc khi chủ đề bức tranh được trả lời chính xác và đội trả lời về bức tranh được nhận phần quà từ GV.
  8. 8 - GV đặt câu hỏi: Mảnh ghép mở ra cho ta bức tranh gì? *Thực hiện nhiệm vụ - Theo luật chơi, các thành viên 2 đội cùng nhau thảo luận và trả lời câu hỏi, đội còn lại cùng tìm câu trả lời và kiểm tra kết quả đội bạn đúng hay sai - Tiếp tục như vậy cho đến khi bức tranh được hiện ra Hình ảnh cắt trong Video minh họa *Báo cáo, thảo luận Câu 1: B Câu 2: B Câu 3: D Câu 4: D Câu 5: C Câu 6: D - HS thảo luận *Đánh giá, kết luận - GV chiếu bức tranh hình ảnh cầu thang
  9. 9 - GV đánh giá thái độ làm việc các thành viên 2 đội và trao phần thưởng cho đội chiến thắng Dẫn dắt bài mới: Hình ảnh của khung tay vin cầu thang là hình ảnh của hình bình hành. Trong bài hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về đơn vị kiến thức này. Ví dụ 2: Khởi động phá băng bằng trò chơi “Làm theo lời tôi hát” khi dạy “Bài 8: Dấu hiệu chia hết” (Toán 6) - Phá băng đầu giờ được xem là một công cụ hữu hiệu để bắt đầu một buổi học hiệu quả. Phiến đá này được diễn ra vào đầu bài học với nhiều hoạt động tương tác vui vẻ để giúp mọi người hiểu nhau hơn và giúp học sinh hứng thú với buổi học hơn. - Nếu một phiến đá băng được thiết kế tốt thì mọi người sẽ có một khởi đầu tuyệt vời. Bằng cách phá băng, tất cả mọi thành viên sẽ có cơ hội được hiểu về nhau nhiều hơn, được biết rõ mục tiêu của buổi học từ đó hứng thú hơn với bài giảng và đóng góp hiệu quả để buổi học đi đến thành công. Trò chơi với mục đích phá băng này được thiết kế để xóa đi những sự ngại ngùng và khoảng cách giữa các thành viên khi bắt đầu buổi học. a. Mục tiêu - Kích thích tâm thế học tập của HS, tạo không khí vui vẻ cho tiết học đồng thời rèn luyện kĩ năng quan sát, giao tiếp cho học sinh. b. Tiến trình bài dạy *Chuyển giao nhiệm vụ - GV: Hôm nay nhìn các bạn rất là tuyệt. Cô muốn mời 10 em chơi một trò chơi khởi động cho tiết học - Chúng ta sẽ hát một câu trong bài ALIBABA
  10. 10 - Các em để ý trong câu hát cô yêu cầu gì thì các em sẽ làm theo yêu cầu đó và đồng thời các em hát câu ALIBABA *Thực hiện nhiệm vụ GV: Alibaba xin mời 10 bạn HS chúng ta đứng lên HS: Vừa đứng lên vừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời các bạn chúng ta vỗ tay thật to HS: vừa vỗ tayvừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời các bạn giơ tay trái lên HS: Vừa giơ tay vừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời 10 bạn xếp thành 2 hàng đều nhau HS: Xếp hàng theo yêu cầu GV: Alibaba xin mời các bạn giơ tay phải lên HS: Vừa giơ tay vừa hát Alibaba GV: Alibaba xin mời 10 bạn xếp thành 5 hàng đều nhau HS: Xếp hàng theo yêu cầu GV: Rất tuyệt vời. Xin cảm ơn các bạn - Hỏi: Các em thấy trong màn khởi động đó chúng ta đã làm những làm những gì nào? *Báo cáo, thảo luận - HS: Thực hiện những động tác đứng lên, vỗ tay, giơ tay trái lên, giơ tay phải lên, ngồi xuống, xếp thành 2 hàng và 5 hàng đều nhau
  11. 11 Hình ảnh cắt từ Video *Đánh giá, kết luận - GV đánh giá thái độ tham gia trò chơi của HS, ý thức quan sát, hợp tác của các HS còn lại trong lớp và dẫn dắt vào bài mới. - GV: Với số lượng học sinh là 10, chúng ta có thể xếp thành hàng 2 hoặc hàng 5 với số HS mỗi hàng là như nhau. Vậy số 10 có đặc điểm gì mà vừa chia hết cho 2, vừa chia hết cho 5. Trong bài học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu cách nhận ra ngay một số có chia hết cho 2, cho 5 không trong nội dung bài học “Dấu hiệu chia hết” Ví dụ 3: Tổ chức trò chơi “Tiếp sức” khi dạy “Bài 21: Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau” (Toán 7) a. Mục tiêu - Tạo tâm thế phấn khởi hơn trước khi vào bài mới - Kiểm tra đơn vị kiến thức cũ b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ - GV chia lớp thành 2 đội, mỗi đội chọn 8 bạn đại diện xếp thành 2 hàng - GV trình chiếu câu hỏi yêu cầu: Cho các số 2, 3, 4, 6,8. Hãy lập tất cả các tỉ lệ thức có được từ các số này? - GV phổ biến luật chơi: Lần lượt từng HS trong 2 đội đã được chọn lên bảng viết 1 đáp án đúng, viết xong trở về cuối hàng. Đội nào hoàn thành xong trước sẽ là đội chiến thắng. Và phần thưởng sẽ là tràng vỗ tay của cả lớp. Số HS còn lại hoàn thành yêu cầu vào vở *Thực hiện nhiệm vụ - HS thực hiện nhiệm vụ
  12. 12 *Báo cáo, thảo luận - Kết quả hoạt động của HS *Đánh giá, kết luận - GV đánh giá thái độ HS tham gia trò chơi của 2 đội, ý thức làm bài của các thành viên dưới lớp và sau đó gọi HS nhận xét, bổ sung nếu có. - Tuyên dương đội chiến thắng Ví dụ 4: Khởi động bằng trò chơi “Hái táo” khi dạy “Tiết: Ôn tập cuối chương IV” (Toán 7-Tập 1) a. Mục tiêu - Hệ thống lại các kiến thức chương IV - Giúp học sinh tích cực trong việc củng cố kiến thức, kĩ năng b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ - GV tổ chức trò chơi “Hái táo” - GV phổ biến luật chơi: HS được lựa chọn hái trái bất kỳ trái táo nào. Mỗi trái táo tương ứng với 1 câu hỏi. Thời gian suy nghĩ và trả lời là 10 giây. Trả lời đúng được 10 điểm. Trả lời sai nhường quyền trả lời cho bạn khác Hệ thống câu hỏi: Câu 1: Tổng ba góc trong một tam giác A. >1800 B. <1800 C. =1800 D. ≥1800 Câu 2: ￿ABC cân tại A thì A. AB=AC B. BC=BA C. BC=CA D. AB=AC=BC
  13. 13 Câu 3: ￿ABC = ￿MNP thì A. AB=NP B. AB=MN C. AB=MP D. AC=MP Câu 4: Đường thẳng d là trung trực của AB khi A. d ￿ AB B. d // AB C. d cắt AB tại trung điểm I D. d ￿ AB tại trung điểm I của AB Câu 5: Cho ∆ABC vuông tại B và ∆DEF vuông tại E có AB = DE và BC = EF. Khi đó ∆ABC = ∆DEF theo trường hợp: A. Cạnh huyền – cạnh góc vuông; B. Cạnh huyền – góc nhọn; C. Cạnh – góc – cạnh; D. Góc – cạnh – góc. Câu 6: Trường hợp bằng nhau cạnh – cạnh – cạnh của hai tam giác là: A. Nếu 2 cạnh của tam giác này bằng 2 cạnh của tam giác kia thì hai tam giác đó bằng nhau B. Nếu 2 góc và 1 cạnh của tam giác này bằng 2 góc và 1 cạnh của tam giác kia thì hai tam giác đó bằng nhau C. Nếu 3 góc của tam giác này bằng 3 góc của tam giác kia thì hai tam giác đó bằng nhau D. Nếu 3 cạnh của tam giác này bằng 3 cạnh của tam giác kia thì hai tam giác đó bằng nhau *Thực hiện nhiệm vụ - HS đứng tại chỗ trả lời
  14. 14 *Báo cáo, thảo luận - HS lần lượt trả lời các câu hỏi, các HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung Câu 1: C Câu 2: A Câu 3: B Câu 4: D Câu 5: C Câu 6: D *Đánh giá, kết luận - GV đánh giá ý thức xung phong, hăng hái của HS và cho điểm HS Ví dụ 5: Khởi động bằng trò chơi “Nhanh như chớp” khi dạy “Bài 13: Hình chữ nhật” (Toán 8) a. Mục tiêu: Tạo sự sôi nổi, hứng thú cho HS để tránh hiện tượng nhàm chán, khô khan của tiết học - Nâng cao tinh thần hoạt động nhóm, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình hoạt động nhóm của HS, từ đó phát hiện đơn vị kiến thức mới sẽ học trong bài b. Tổ chức thực hiện *Chuyển giao nhiệm vụ - GV chia lớp thành 4 nhóm , mỗi nhóm được nhận 2 phiếu hoạt động nhóm, hình 1, hình 2, hình 3 và yêu cầu HS ghi Phiếu 1: Định nghĩa hình bình hành Phiếu 2: Dấu hiệu nhận biết hình bình hành - GV yêu cầu đại diện các nhóm lên bảng dán kết quả hoàn thành trong phiếu và trong 3 hình được phát, hình nào là hình bình hành thì dán lên vị trí của nhóm mình. Nhóm nào hoàn thành với thời gian nhanh nhất sẽ là nhóm chiến thắng. *Thực hiện nhiệm vụ
  15. 15 - Các nhóm HS thực hiện nhiệm vụ - GV quan sát HS thực hiện *Báo cáo - Sản phẩm hoạt động nhóm của HS *Đánh giá, kết luận - GV cho HS kiểm tra chéo kết quả hoạt động nhóm, sau đó nhận xét tinh thần hoạt động nhóm của HS, tuyên dương đội chiến thắng - GV yêu cầu HS chú ý vào hình 3 và hỏi thêm câu hỏi phụ về các góc trong hình 3 để dẫn dắt vào bài mới. Trong quá trình giảng dạy, bản thân tôi nhận thấy: - Khi sử dụng trò chơi trong thiết kế hoạt động khởi động đã làm cho bài học thêm sôi nổi, hấp dẫn, đem lại hiệu quả cao trong giờ học. Các em HS đều tham gia hết mình, hào hứng và từ đó các em sẽ được trải nghiệm.
  16. 16 - Trò chơi giúp cho hoạt động dạy học trở nên nhẹ nhàng, hứng thú với học sinh, giúp các em rèn luyện sự mạnh dạn tự tin, tinh thần đoàn kết và dễ dàng tiếp cận với kiến mới của bài học. - GV áp dụng được việc đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá thực hiện mục tiêu bài học một cách hiệu quả. III. Hiệu quả đạt được * Kết quả khảo sát thái độ học tập của học sinh tại lớp 6A (45HS) Không sử dụng biện pháp Sử dụng biện pháp Không Không Dễ hiểu Khó hiểu Dễ hiểu Khó hiểu Thích thích Thích thích 20/45 25/45 20/45 25/45 45/45 0/45 45/45 0/45 30 25 24 25 20 18 15 Đầu năm 11 Giữa kì 1 9 10 5 3 0 Giỏi Khá TB Biểu đồ so sánh kết quả khảo sát đầu năm và giữa kì I trước và sau khi thực hiện biện pháp tại lớp 6A
  17. 17 *Khảo sát thái độ học tập và kết quả của học sinh tại ở lớp 7A (45HS) Thời gian Lớp Số lượng Tỉ lệ Đầu năm học 45 31 68,9% Cuối năm học 45 45 100% Bảng 1: Tỉ lệ học sinh tích cực chủ động hơn trong các giờ học (Trước và sau khi áp dụng biện pháp) TT Nội dung khảo sát Tổng số Tỷ lệ Trước Sau Trước Sau 1 Em có chuẩn bị bài học và học bài trước khi đến lớp không? - Thường xuyên 21 43 46,7% 95,6% - Thỉnh thoảng 20 2 44,4% 4,4% - Không 4 0 8,9% 0% 2 Em có tham gia vào hoạt động không? - Có 21 45 46,7% 100% - Không 24 0 53,3% 0% 3 Hoạt động khởi động có giúp em tiếp thu kiến thức mới tốt hơn không? - Có 21 45 46,7% 100% - Không 24 0 53,3% 0% 4 Em có chủ động tìm hiểu kiến thức để giải quyết vấn đề đặt ra trong hoạt động khởi động không? - Có 21 45 46,7% 100% - Không 24 0 53,3% 0% Bảng 2: Phiếu đánh giá của học sinh về hoạt động khởi động (Trước và sau khi áp dụng biện pháp)
  18. 18 KẾT QUẢ CÁC KỲ THI TRONG NĂM HỌC 2022-2023 Lớp TS Điểm>=5.0 Điểm TB Xếp GIAI ĐOẠN HS >=8.0 điểm thứ SL % SL % 8 tuần kỳ I 7A 45 45 100% 34 75,56 8,31 8 Học kỳ I 7A 45 45 100% 20 44,44 7,51 10 24 tuần 7A 45 45 100% 25 55,56 7,87 7 Học kỳ II 7A 45 45 100% 15 33,33 7,4 4 - Kết quả học tập của học sinh cao hơn hẳn so với khảo sát ban đầu. Tỉ lệ học sinh khá, giỏi qua các bài kiểm tra tăng cao, tỉ lệ học sinh trung bình giảm đáng kể - Trong giờ dạy học sinh hoạt động tích cực hơn, say mê hơn, bài học đã thực sự mang lại cho các em nhiều bổ ích và những cảm xúc tích cực - Về năng lực quan sát, tư duy và tưởng tượng của các em được phát triển cơ bản, các em không còn lúng túng khi phải thuyết trình trước cả lớp. *Tính mới, tính sáng tạo của biện pháp - Trong hoạt động khởi động thay vì việc GV kiểm tra bài cũ hay chỉ Cô nói trò nghe thì tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động đã tổ chức cho học sinh hoạt động cá nhân được nhiều hơn, hoạt động nhóm có hiệu quả hơn. Bản thân tôi phải thiết kế cụ thể từng trò chơi để phù hợp với từng nội dung bài học vì có thể nói không phải bài dạy nào cũng đưa trò chơi vào để khởi động được và các trò chơi phải đa dạng, phong phú, dễ chơi, dễ nhớ và dễ tiếp cận kiến thức - Tổ chức trò chơi trong hoạt động khởi động trong giảng dạy có hiệu quả là tiền đề để GV có thể tổ chức dạy học trải nghiệm, dạy học STEM để thực hiện mục tiêu đổi mới giáo dục toàn diện. IV. Điều kiện và khả năng áp dụng biện pháp - Năm học 2023-2024 là năm học tiếp tục thực hiện đổi mới giáo dục, dạy học theo định hướng phát triển năng lực HS. - Nội dung biện pháp phù hợp với văn bản hướng dẫn giảng dạy bộ môn của Sở GD- ĐT,chỉ đạo chuyên môn của PGD. - Biện pháp cũng phù hợp với đặc thù bộ môn, đối tượng HS, thực tiễn nhà trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
  19. 19 *Khả năng phát triển, vận dụng, mở rộng của biện pháp: - Biện pháp phù hợp áp dụng giảng dạy với tất cả các khối lớp. Có thể vận dụng, điều chỉnh phù hợp để nâng cao chất lượng dạy học, phát triển năng lực HS - Biện pháp có thể thực hiện tại các cơ sở giáo dục khác. - Khi áp dụng biện pháp, không tốn kém về mặt kinh tế, tuy mất thời gian chuẩn bị, thiết kế trò chơi, hệ thống câu hỏi nhưng giáo viên tận dụng những điều kiện sẵn có và khắc phục khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học để góp phần nâng cao chất lượng dạy học. V. Cam kết Tôi cam kết biện pháp này lần đầu được dùng để đăng ký tham dự Hội thi và chưa được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân tôi trước đây. XÁC NHẬN Xuân Trường, ngày 30 tháng 9 năm 2023 CỦA LÃNH ĐẠO NHÀ TRƯỜNG GIÁO VIÊN (Lời xác nhận, họ tên, chữ kí, đóng dấu) Bùi Thị Loan
  20. 20 MỘT SỐ MINH CHỨNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
  21. 21 Bảng kết quả học tập học kỳ I lớp 6A năm học 2021-2022 trường THCS Xuân Hòa. Bảng kết quả học tập học kỳ I lớp 7A năm học 2022-2023 trường THCS Xuân Hòa.
  22. 22 Một số kết quả đạt được của cá nhân trong những năm gần đây.