Bài giảng Vật lí Lớp 6 - Bài 9: Lực đàn hồi - Trường THCS Tam Thanh

Nội dung tài liệu: Bài giảng Vật lí Lớp 6 - Bài 9: Lực đàn hồi - Trường THCS Tam Thanh

1. Giáo Viên: Phạm Mạnh Hùng Tổ: Khoa học tự nhiên
2. Câu 1: Treo một quả nặng vào một lò xo, ta thấy lò xo bị dãn ra. Quả nặng chịu tác dụng của những lực nào? Các lực đó có phương, chiều như thế nào? Trả Lời: Quả nặng chịu tác dụng của hai lực : + Lực thứ nhất là: Trọng lực có phương thẳng đứng ,chiều từ trên xuống dưới + Lực thứ hai là: Lực kéo của lò so có phương thẳng đứng , chiều từ dưới lên trên
3. Câu 2: Một vật có khối lượng 100g thì có trọng lượng là bao nhiêu niutơn? P = .N1 Tính tổng trọng lượng của các quả nặng trong các trường hợp sau: Số quả nặng 50g móc vào Tổng trọng lượng của các 1 lò xo quả nặng 1 quả nặng 0.5 (N) 2 quả nặng (N)1 3 quả nặng 1.5 (N)
4. ĐẶT VẤN ĐỀ: Một sợi dây cao su và một lò xo có tính chất nào giống nhau?
5. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI I- BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG 1.Biến dạng đàn hồi,biến dạng của một lò xo Thí nghiệm: * Mục đích của thí nghiệm: - Nghiên cứu sự biến dạng của một lò xo có đặc điểm gì? * Dụng cụ thí nghiệm: - Giá đỡ - Lò xo - Thước - Quả nặng
6. * Cách tiến hành thí nghiệm: - Treo một lò xo xoắn dài ở tư thế thẳng đứng vào một cái giá thí nghiệm - Bước 1: Đo chiều dài của lò xo khi chưa kéo dãn nó ( lò xo chưa bị biến dạng ). Ghi giá trị vào Bảng 9.1 - Bước 2: Móc 1 quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo. Đo chiều dài của lò xo lúc đó. Ghi giá trị vào Bảng 9.1 - Bước 3: Tính trọng lượng của quả nặng và ghi vào ô tương ứng của Bảng 9.1
7. * Cách tiến hành thí nghiệm: - Bước 1: - Bước 2: - Bước 3: - Bước 4: Đo lại chiều dài của lò xo khi bỏ quả nặng ra và so sánh với chiều dài tự nhiên của lò xo - Bước 5: Móc thêm 1 hoặc 2 quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo và làm như trên - Lưu ý: Không được treo đến 5 quả nặng, vì sẽ làm hỏng lò xo
8. * Cách tiến hành thí nghiệm: -Treo một lò xo xoắn dài ở tư thế thẳng đứng vào một cái giá thí nghiệm -Bước 1: Đo chiều dài của lò xo khi chưa kéo dãn nó ( lò xo chưa bị biến dạng ). Ghi giá trị vào Bảng 9.1 -Bước 2: Móc 1 quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo. Đo chiều dài của lò xo lúc đó. Ghi giá trị vào Bảng 9.1 -Bước 3: Tính trọng lượng của quả nặng và ghi vào ô tương ứng của Bảng 9.1 - Bước 4: Đo lại chiều dài của lò xo khi bỏ quả nặng ra và so sánh với chiều dài tự nhiên của lò xo - Bước 5: Móc thêm 1 hoặc 2 quả nặng 50g vào đầu dưới của lò xo và làm như trên - Lưu ý: Không được treo đến 5 quả nặng, vì sẽ làm hỏng lò xo
9. Bảng 9.1. Bảng kết quả Số quả Trọng lượng quả của Chiều dài của Độ biến dạng của nặng các quả nặng lò xo lò xo 0 .(N)0 l0 = .(cm)6 0 (cm) 1 . 0,5. . .(N) l1 = .(cm) 9 l1- l0= (cm) 2 . .1 . (N) l2 = .(cm)12 l2 - l0= (cm) 3 1,5 . . .(N) l3 = .(cm)15 l3 - l0= .(cm)
10. Rút ra kết luận: C1: Khi bị các quả nặng kéo thì lò xo bị(1) , bằng chiều dài của nó (2) . Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo trở lại (3) chiều dài tự nhiên tăng lên của nó. Lò xo lại có hình dạng ban đầu. dãn ra
11. Lò xo dùng trong xe ô tô, xe máy để giảm xóc và trong nhiều vật dụng khác
12. Trong các biến dạng sau biến dạng nào là biến dạng đàn hồi? Biến dạng đàn hồi
13. 2. Độ biến dạng của lò xo l0 l l Chưa biến dạng Lò xo bị nén Lò xo bị kéo dãn l0 là chiều dài tự nhiên của lò xo l là chiều dài lò xo khi bị biến dạng Em hãy nêu cách tính độ biến dạng của lò xo trong hai trường hợp: 1. Lò xo bị kéo dãn l – l0 2. Lò xo bị nén l0 – l
14. 2. Độ biến dạng của lò xo C2: Hãy tính độ biến dạng của lò xo trong các trường hợp và ghi vào bảng 9.1 Số quả Trọng lượng của các Chiều dài của Độ biến dạng của nặng quả nặng lò xo lò xo 0 .(N)0 l0 = .(cm)6 0 (cm) 1 . 0,5. . .(N) l1 = .(cm) 9 l1- l0= 3 (cm) 2 . .1 . (N) l2 = .(cm)12. l2 - l0= 6 (cm) 3 1,5 . . .(N) l3 = .(cm) 15 l3 - l0= 9 (cm)
15. Em hãy cho biết cảm giác của tay khi ta kéo dãn hoặc nén một lò xo? Chưa biến dạng Lò xo bị nén Lò xo bị kéo dãn
16. Khi lò xo bị nén hoặc kéo dãn, thì nó Lực mà lò so khi biến sẽ sinh ra lực tác dụng lên các vật tiếp dạng tác dụng vào quả xúc ( hoặc gắn ) với hai đầu của nó. Lực nặng trong thí nghiệm này gọi là lực đàn hồi. trên là lực đàn hồi. Lực đàn hồi là gì?
17. C3: Trong thí nghiệm ở hình 9.2. Khi quả nặng đứng yên, thì lực đàn hồi mà lò xo tác dụng vào nó đã cân bằng với lực nào ? * Trả lời: Lực đàn hồi mà lò xo tác dụng vào quả nặng đã cân bằng với trọng lực. Vậy cường độ lực đàn hồi của lò xo sẽ bằng cường độ của lực nào ? *Trả lời: Cường độ lực đàn hồi của lò xo sẽ bằng cường độ của trọng lực (bằng trọng lượng của các quả nặng ).
18. Bảng 9.1.Bảng kết quả Số quả Trọng lượng của các Chiều dài của Độ biến dạng của nặng quả nặng lò xo lò xo 6 0 .(N)0 l0 = .(cm) 0 (cm) 1 .0,5 . . .(N) l1 = .(cm) 9 l1- l0= 3 (cm) 2 .1 . . (N) l2 = .(cm) 12 l2 - l0= 6 (cm) 3 1,5 . . .(N) l3 = .(cm) 15 l3 - l0= . 9 (cm)
19. Số quả Trọng lượng Cường độ lực đàn Chiều dài của Độ biến dạng nặng các quả nặng hồi của lò so lò xo của lò xo 0 0 (N) 0 (N) l0 = .6 (cm) 0 (cm) 1 . .0,5 .(N) . .0,5 .(N) l1 = .9 (cm) l1- l0= 3 (cm) 2 . 1. . (N) . 1. . (N) l2 = .12 (cm) l2 - l0=.6 (cm) 3 . 1,5. .(N) . 1,5. .(N) l3 = 15.(cm) l3 - l0= 9 (cm) Hãy xác định cường độ lực đàn hồi của lò so tương ứng trong các trường hợp để điền vào ô trống trong bảng:
20. Số quả Trọng lượng Cường độ lực đàn Chiều dài của Độ biến dạng nặng các quả nặng hồi của lò so lò xo của lò xo 0 0 (N) 0 (N) l0 = .6 (cm) 0 (cm) 1 . .0,5 .(N) . .0,5 .(N) l1 = .9 (cm) l1- l0= 3 (cm) 2 . 1. . (N) . 1. . (N) l2 = .12 (cm) l2 - l0=.6 (cm) 3 . 1,5. .(N) . 1,5. .(N) l3 = 15.(cm) l3 - l0= 9 (cm) C4: Chọn câu đúng trong các câu dưới đây : A. Lực đàn hồi không phụ thuộc vào độ biến dạng. B. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi giảm. C. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng.
21. Số quả Trọng lượng Cường độ lực đàn Chiều dài của Độ biến dạng nặng các quả nặng hồi của lò so lò xo của lò xo 0 0 (N) 0 (N) l0 = .6 (cm) 0 (cm) 1 . .0,5 .(N) . .0,5 .(N) l1 = .9 (cm) l1- l0= 3 (cm) 2 . 1. . (N) . 1. . (N) l2 = .12 (cm) l2 - l0=.6 (cm) 3 . 1,5. .(N) . 1,5. .(N) l3 = 15.(cm) l3 - l0= 9 (cm) C5: Dựa vào bảng 9.1, hãy tìm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau: a) Khi độ biến dạng tăng gấp đôi thì lực đàn hồi tăng gấp đôi b) Khi độ biến dạng tăng gấp ba thì lực đàn hồi .tăng gấp ba
22. C6: Một sợi dây cao su và một lò xo có tính chất nào giống nhau? *Trả lời:Sợi dây cao su và lò xo đều có tính chất đàn hồi.
23. Bài tập 9.1 (SBT) Lực nào dưới đây là lực đàn hồi. A. Trọng lực tác dụng lên một quả nặng. B. Lực hút của một nam châm tác dụng lên miếng sắt. C. Lực đẩy của lò xo dưới yên xe đạp. D. Lực kết dính giữa một tờ giấy dán trên bảng với mặt bảng.
24. Bài tập 9.9 (SBT) Nếu treo một quả cân 100g vào một sợi dây cao su thì khi đã đứng yên quả cân chịu tác dụng A. chỉ của trọng lực có độ lớn 1N. B. chỉ của lực đàn hồi có độ lớn 10N. C. của trọng lực có độ lớn 1N và lực đàn hồi có độ lớn 10N. D. của trọng lực có độ lớn 1N và lực đàn hồi có độ lớn 1N .
25. Luyện tập : 9.3 Hãy đánh dấu × vào ô tương ứng với vật có tính chất đàn hồi * Một cục đất sét A Sai rồi ! * Một quả bóng cao su A× * Một đệm cao su A× * Một hòn đá A Sai rồi ! * Một chiếc lưỡi cưa A× * Một đoạn dây đồng nhỏ A Sai rồi !
26. GHI NHỚ Lực đàn hồi là lực do vật đàn hồi bị biến dạng sinh ra tác dụng lên các vật tiếp xúc với nó. LỰC ĐÀN HỒI Độ biến dạng của vật đàn hồi càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn.
27. - Học bài - Làm các bài tập trong SBT - Đọc phần có thể em chưa biết. - Chuẩn bị tiết sau: “ Bài 10: Lực kế - phép đo lực - trọng lượng và khối lượng”
28. CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT v Lò xo chỉ dãn đều nếu các vòng của nó được quấn đều đặn. Nếu em vô ý kéo dãn một vài vòng của lò xo quá mức, thì nó sẽ không dãn đều nữa và thí nghiệm sẽ thất bại v Tính đàn hồi của lò xo phụ thuộc vào vật liệu làm lò xo. Thép và đồng thau đàn hồi rất tốt, nên lò xo thường được làm bằng thép và đồng thau. Sắt và đồng đỏ đàn hồi rất kém nên không thể dùng chúng làm lò xo được. v Nếu kéo dãn lò xo bằng một lực quá lớn, thì lò xo sẽ bị mất tính đàn hồi. Lúc đó, nếu thôi không kéo dãn, chiều dài của lò xo không thể trở lại bằng chiều dài tự nhiên của nó được nữa. Người ta nói lò xo bị “ mỏi ”
29. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI I- BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG 1. Biến dạng của một lò xo  * Kết luận: -Biến dạng mà sau khi thôi bị tác dụng lực vật trở lại hình dạng ban đầu thì biến dạng đó gọi là biến dạng đàn hồi. -Vật có tính chất như trên gọi là vật có tính chất đàn hồi. - Lò xo là vật có tính chất đàn hồi Cho ví dụ về biến dạng đàn hồi? 12:38 AM
30. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI I- BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG 1. Biến dạng của một lò xo  2. Độ biến dạng của lò xo a. Lò xo bị kéo dãn l – l0 b. Lò xo bị nén l0 – l l0 là chiều dài tự nhiên của lò xo l là chiều dài lò xo khi bị biến dạng 12:38 AM
31. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI I- BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG 1. Biến dạng của một lò xo 2. Độ biến dạng của lò xo II- LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ  1.Lực đàn hồi - Lực đàn hồi là lực do vật đàn hồi bị biến dạng sinh ra tác dụng lên các tiếp xúc với nó. 12:38 AM
32. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI Lực mà lò xo khi biến dạng tác dụng vào quả nặng trong thí nghiệm là lực đàn hồi
33. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI I- BIẾN DẠNG ĐÀN HỒI. ĐỘ BIẾN DẠNG 1. Biến dạng của một lò xo 2. Độ biến dạng của lò xo II- LỰC ĐÀN HỒI VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÓ 1. Lực đàn hồi  2. Đặc điểm của lực đàn hồi - Độ biến dạng càng lớn thì lực đàn hồi càng lớn.
34. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI Số quả Trọng lượng quả nặng Chiều dài lò Độ biến dạng lò xo nặng xo 0 .(N)0 l0 = .(cm)6 0 (cm) 1 .0,5 . . .(N) l1 = .(cm) 9 l1- l0= cm 2 . 1. . (N) l2 = .(cm)12 l2 - l0= cm 3 1,5 . . .(N) l3 = .(cm) 15 l3 - l0= .cm Rút ra kết luận: C1: Khi bị các quả nặng kéo thì lò xo bị (1) , bằng chiều dài của nó (2) . Khi bỏ các quả nặng đi, chiều dài của lò xo trở lại (3) chiều dài tự nhiên tăng lên của nó. Lò xo lại có hình dạng ban đầu. dãn ra
35. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI Lò xo chưa biến dạng Lò xo bị nén Lò xo bị kéo dãn Em hãy cho biết lò xo có đặc điểm gì? Trả lời: Khi tác dụng lực thì lò xo có thể bị nén lại hoặc bị kéo dãn, khi thôi tác dụng lực lò xo sẽ trở lại hình dạng ban đầu. Biến dạng của lò xo có đặc điểm như trên là biến dạng đàn hồi. Lò xo là vật có tính chất đàn hồi. Vậy: Biến dạng đàn hồi là gì?
36. Một lò xo và một sợi dây cao su có tính chất nào giống nhau?
37. Kiểm tra bài cũ Câu 1: Thế nào là hai lực cân bằng? *Trả lời:Hai lực cân bằng là hai lực mạnh như nhau,có cùng phương nhưng ngược chiều,tác dụng vào cùng một vật Câu2: Trọng lực là gì? Trọng lực có phương và chiều như thế nào? * Trả lời: Trọng lực là lực hút của Trái Đất. Trọng lực có phương thẳng đứng và có chiều hướng về phía Trái Đất. Câu 3: Vật có khối lượng 100g thì có trọng lượng bằng bao nhiêu N? *Trả lời: Vật có trọng lượng 1N
38. BÀI 9: LỰC ĐÀN HỒI
39. 2. Đặc điểm của lực đàn hồi C4: Chọn câu đúng trong các câu dưới đây : A. Lực đàn hồi không phụ thuộc vào độ biến dạng. B. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi giảm. C. Độ biến dạng tăng thì lực đàn hồi tăng.