Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 Sách Kết nối tri thức - Chuyện cổ tích về loài người

Nội dung tài liệu: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 Sách Kết nối tri thức - Chuyện cổ tích về loài người

1. Kể tên truyện kê về nguồn gốc loài người . Trong những câu chuyện ấy có điều gì kì lạ?
2. Con Rồng, cháu Tiên (người Kinh)
3. Quả bầu tiên (người Khơ - me)
4. Truyện Hồng Bàng Thị Sử thi “Đẻ đất, đẻ nước” (người Mường)
5. Nữ oa sáng tạo con người ( Phương Đông )
6. Huyền sử Châu Âu: Giê Hô Va sáng tạo ra con người Huyền sử Hy Lạp: Thần Prô-mê-tê sáng tạo ra con người
7. Chuyện cổ tích về loài người
8. I.Đọc văn bản
9. Phiếu học11 tập số 1 a/ Cuộc đời: 1/ Tác giả b/ Sự nghiệp: a/ Xuất xứ: 2/ Tác c/b/ NhânThể loại:vật chính: phẩm d/ Bố cục:
10. -Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam. Bà có một gia tài đồ sộ ,từ tập thơ đầu ta Chồi biếc (1963)đến tập thơ cuối sân ga chiều em đi hay Hoa cỏ may. -Thơ Xuân Quỳnh thường viết về những điều bình dị, gần gũi trong đời sống thường nhật,trong gia đình , tình yêu mẹ con. Chính những điều bình dị ấy đã thể hiện một trái tim giàu lòng yêu thương và khát khao hạnh phúc -Truyện và thơ viết cho thiếu nhi của bà tràn đầy tình yêu thương, trìu mến, có hình thức giản dị, ngôn ngữ trong trẻo phù hợp với cách cảm, cách nghĩ của trẻ em. - Năm 2001 bà được nhà nước tặng giải thưởng nhà nước về văn học nghệ thuật. Xuân Quỳnh (1942-1988) - Ngày 30/3/2017, Chủ tịch nước Trần Đại Quang chính thức tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh cho nhà thơ Xuân Quỳnh.
11. Giọng đọc diễn cảm Giọng điệu hồn nhiên, trong sáng Ngắt nghỉ đúng nhịp Tốc độ đọc vừa phải, chú ý vào các thẻ chỉ dẫn.
12. 2. Tác phẩm a/ Xuất xứ: Là bài thơ được rút ra từ tập thơ “b/Lời Thể ru loại, trên PTBĐmặt đất” - Thể loại: Thơ 5 chữ - PTBĐ: Biểu cảm - Gieo vần : vần chân - Nhịp : 2/3 hoặc 3/2 c/ Nhân vật chính: Trẻ em
13. Đặc trưng Biểu hiện Phương thức biểu đạt Biểu cảm, Thể thơ 5 chữ/ Ngũ ngôn “Từ cánh cò rất trắng Vần Từ vị gừng rất đắng chân Từ vết lấm chưa khô Nhịp Từ đầu nguồn cơn mưa 3/2, 2/3 “Trời sinh ra /trước nhất Từ bãi sông cát vắng Âm điệu Nhịp nhàng Chỉ toàn là/ trẻ con Biết trẻ con khao khát Màu xanh/ bắt đầu cỏ Chuyện ngày xưa ngày sau Màu xanh/ bắt đầu cây” Không hiểu là từ đâu Mà bà về ở đó.”
14. d/ Bố cục: - Khổ 1: Thế giới trước khi trẻ con ra đời. - Còn lại: Thế giới sau khi trẻ con ra đời. + K2: Sự thay đổi về thiên nhiên. + K3, 4, 5: Sự thay đổi về con người. + K6: Sự thay đổi về xã hội.
15. Em có nhận xét gì về bố cục? • Các phần của bài thơ được bố cục giống như một câu chuyện cổ được kể lại bằng giọng điệu dịu dàng, trong sáng và trầm ấm. • Bài thơ có sự kết hợp giữa các yếu tố tự sự, miêu tả để từ đó bộc lộ tình cảm, cảm xúc và thái độ của mình ( tình yêu thương dành cho trẻ thơ)
16. II. Khám phá văn bản
17. Trời sinh ra trước nhất Chỉ toàn là trẻ con Trên trái đất trụi trần Không dáng cây ngọn cỏ Mặt trời cũng chưa có Chỉ toàn là bóng đêm Không khí chỉ màu đen Chưa có màu sắc khác
18. - Lời khẳng định gợi ra sự phi lí, phi logic( sinh Trời sinh ra con rồi mới sinh cha sinh cháu giữu nhà rồi mới Lời khẳng đinh trước nhất/ Chỉ sinh ông) toàn là trẻ con - Nhưng điều này đối với trẻ emlaij rất có lí vì suy nghĩ còn non nớt , ngây thơ. Các em cho rằng ai cũng phải có quá trình phát triển : sinh ra Thế – bé thơ- trưởng thành – về già giới khi trẻ con ra đời Trái đất trụi trần/ không dáng cây Trái đất “ trụi thoang sơ, trống rỗng, chưa có Sự sống ngọn cỏ bất cứ thứ gì khác”.
19. Mặt trời chưa có/ chỉ toàn là Ánh sáng bóng đêm Thế giới chưa có sự sống, không hình dáng, thiếu ánh sáng và hơi ấm, không màu sắc. Thế Không khí chỉ màu giới đen -> Vạn vật Màu sắc khi trẻ không màu con ra đời - Điệp ngữ :từ”chỉ” được Nghệ thuật lặp lại ba lần trong đoạn Nhấn mạnh rằng thời điểm trẻ em ra đời, thơ. trái đất không có gì, không có ai khác nữa. - Các từ mang nghĩa phủ định: không, chưa.
20. Qua cách giải thích về sự xuất hiện của trẻ em ở phần đầu bài thơ , nhà thơ muốn khẳng định điều gì ? => Ý nghĩa: khẳng định, đề cao vai trò của trẻ em trong cuộc sống, trẻ em là khởi nguyên của thế giới, là tạo vật đẹp đẽ được sáng tạo ra trước hết muôn vật muôn loài.
21. MẢNH GHÉP BÍ ẨN
22. LUẬT CHƠI Lật các mảnh ghép bằng cách trả lời đúng các câu hỏi tương ứng với mỗi mảnh ghép để đoán xem nhân vật phía sau mảnh ghép là ai?
23. Mảnh ghép bí mật 1 2 3 4 5
24. Bài thơ được làm theo thể thơ gì 1 Thơ 5 chữ
25. 2 Phương thức biểu đạt của bài thơ ? Phương thức biểu cảm
26. Bài thơ được ngắt nhịp như thế nào? 3 Nhịp 3/2 , 2/3
27. 4 Cách gieo vần của bài thơ? Vần chân
28. 5 Trong bài thơ ai được sinh ra trước nhất ? Trẻ em
29. 2. Thế giới sau khi trẻ con ra - Các sự đờivật trên thế giới đều thay đổi: Mặt trời ; Cây, cỏ, hoa; Tiếng chim, làn gió; Sông; Biển; Đám mây, con đường a/ - Ý nghĩa: Để nâng đỡ, nuôi dưỡng, Thiên góp phần giúp trẻ con trưởng thành nhiên cả về thể chất và tâm hồn Trẻ em là trung tâm, là tương lai của thế giới.
30. 2. Thế giới sau khi trẻ con ra Ø Mẹ mangđời đến tình yêu và lời ru ngọt ngào Nuôi dưỡng cho trẻ trái tim ấm áp, yêu thương Ø Bà mang đến những câu chuyện cổ tích, lịch sử Nuôi dưỡng tâm b. Gia hồn cháu Ø Bố mang đến những hiểu biết cho đình con về thiên nhiên và cuộc sống Giúp con trường thành về trí tuệ
31. 2. Thế giới sau khi trẻ con ra - Nhà đờitrường = Thầy giáo + những phương tiện dạy học đơn sơ (ghế, bàn, lớp học, bảng, phấn) - Ý nghĩa: + Dạy cho trẻ thơ những bài c. Nhà học về đạo đức, tri thức trường + Nuôi dưỡng những ước mơ đẹp, giúp trẻ thơ trưởng thành
32. TIỂU KẾT Những con người thân thương và những hình ảnh bình dị đã Nội dung mang đến cho trẻ thơ những bài học về đạo đức, tri thức, nuôi dưỡng những ước mơ đẹp giúp trẻ trưởng thành. + Điệp từ, cấu trúc + Tiểu đối: Ngày xưa – ngày sau. Nghệ thuật + Liệt kê: trường từ vựng về thiên nhiên, về những bài hát ru và câu chuyện cổ tích, về trường lớp. + Kết cấu đầu cuối tương ứng.
33. 1. Sự giống và khác nhau giữa câu chuyện của nhà thơ Xuân Quỳnh với những câu chuyện nguồn gốc khác? Sự khác biệt đó thể hiện điều gì? 2. Nhan đề ”Chuyện cổ tích về loài người” gợi cho em suy nghĩ gì? Tại sao một bài thơ là có nhan đề là chuyện cổ tích? Điều này có gì mâu thuẫn hay đặc biệt không?
34. a. Sự giống và khác nhau giữa câu chuyện của nhà thơ Xuân Quỳnh với những câu chuyện nguồn gốc khác * Giống: Đều có những yếu tố hoang đường, kỳ ảo; đều nói về nguồn gốc của loài người.
35. * Khác: - Không phải người lớn được sinh ra trước mà là trẻ con. Tư tưởng: Trẻ con chính là trung tâm của vũ trụ, là những thế hệ mầm non, tương lai Cần được nâng niu, hướng dẫn. - Cách kể độc đáo, gần gũi với ca dao, tưởng phi lý nhưng lại rất đúng: Có trẻ con rồi người lớn mới trở thành bậc ông bà, cha mẹ: Sinh con rồi mới sinh cha, sinh cháu rồi mới sinh bà sinh ông. Sự khác biệt đó thể hiện điều nữ nhà thơ muốn nhắn gửi: + Tới trẻ em: Yêu thương những người thân trong gia đình từ những cử chỉ, hành động nhỏ nhất, giản dị, gần gũi nhất. + Tới bậc làm cha mẹ: yêu thương, chăm sóc và dành cho trẻ em những điều tốt đẹp nhất vì các em chính là tương lai của gia đình, đất nước.
36. b. Ý nghĩa nhan đề Bài thơ có nhan đề ”Chuyện cổ tích về loài người” gợi cho người đọc liên tưởng tới những câu chuyện tưởng tượng về sự xuất hiện của loài người trong vũ trụ dưới hình thức cổ tích suy nguyên, giải thích nguồn gốc của loài người mang màu sắc hoang đường, kì ảo
37. III. Tổng kết
38. Nội dung Nghệ thuật
39. Nghệ thuật Thể thơ 5 chữ kết hợp sinh Sử dụng các phép động các yếu tố tu từ: Điệp tự sự, miêu tả ngữ + Mạch và các yếu tố thơ tuyến tính. hoang đường, kì ảo.
40. Kể về sự xuất hiện của loài người, rồi sự trưởng thành, 1 phát triển tiến đến xã hội văn minh.11 1 1 Bài thơ tràn đầy tình yêu thương, trìu mến đối với con người đặc biệt là trẻ em: Nội dung + Trẻ em cần được yêu thương, chăm sóc, dạy dỗ. 2 + Tất cả những gì tốt đẹp nhất đều được dành cho trẻ em. 1 + Mọi vật, mọi người sinh ra đều dành cho trẻ em, để yêu 1 mến và giúp đỡ trẻ em.
41. Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) thể hiện cảm xúc của em về 1 đoạn thơ mà em yêu thích trong bài thơ ”Chuyện cổ tích về loài người”?
42. Đoạn văn mẫu: Chuyện cổ tích về loài người không chỉ đơn giản kể câu chuyện về lịch sử loài người qua các giai đoạn khác nhau. Qua đó người ta còn muốn nhắn nhủ một điều rằng hãy chăm sóc, yêu thương trẻ thơ để em bé có được một môi trường phát triển tốt: Nhưng còn cần cho trẻ Tình yêu và lời ru Cho nên mẹ sinh ra Để bế bồng chăm sóc Từ đó ta có thể cảm nhận được một tấm lòng yêu trẻ được thể hiện trong bài thơ. Từ câu chuyện cổ tích về loài người ta thấy được trẻ em sinh ra trong tình yêu và lời ru ầu ơ. Được chăm sóc, được bế bồng, được học tập. Phải với một trái tim nhân hậu Xuân Quỳnh mới viết được những vần thơ như thế.
43. BÀI TẬP VỀ NHÀ: Hãy viết 1 lá thư/ tấm thiệp thể hiện tình cảm của mình với người thân trong gia đình. (viết vào giấy bìa cứng / thiếp / )
44. Chúc các em học tốt !!!
45. 1. Thế giới trước khi trẻ con ra đời 01 Theo nhà thơ thì trẻ con được ai sinh ra ? Sinh ra khi nào ? Em hãy tìm những chi tiết , hình ảnh miêu tả thế giới lúc 02 trẻ em được sinh ra ? 03 Nhận xét về giá trị nghệ thuật trong khổ 1?